Organize Suç Örgütlerinin Oluşumunda Hemşehrilik İlişkilerinin Rolü
Dosyanın başlığı "Organize Suç Örgütlerinin Oluşumunda Hemşehrilik İlişkilerinin Rolü" olup, Necmettin Özerkmen ve Yavuz Kahya tarafından yazılmış bir makaledir.
**Genel Özet:**
Makale, organize suç örgütlerinin yapısını, genel özelliklerini, insan kaynaklarını ve mali kaynaklarını literatür taraması yoluyla betimlemektedir. Ardından, bu örgütlerin toplumsal ve kültürel temellerini, toplumsal-kurumsal ilişkilerini, devlet ve yerel yönetimlerle olan ilişkilerini incelemektedir. Son olarak, organize suç örgütlerinin oluşumunda "hemşehrilik ilişkileri"nin rolünü araştırmaktadır.
**Temel Bulgular ve Argümanlar:**
* **Hemşehrilik İlişkisi:** Türkiye'de 1950'li yıllardan itibaren artan göç, kentleşme ve sanayileşme olgularına bağlı olarak ortaya çıkan ve göç edenlerin kentsel yaşama tutunmalarını sağlayan en önemli toplumsal ilişki türüdür. Kırdan kente göç edenler için bir "tampon kurum" işlevi görerek, uyum sağlamalarına, iş ve barınma bulmalarına yardımcı olur. Ancak bu kavramın sadece olumlu işlevleri olmayıp, kentsel alandaki ekonomik fırsatları yasadışı yollarla ele geçirmede de negatif bir role sahiptir.
* **Organize Suç Örgütlerinin Yapısı:** Bu örgütler genellikle hiyerarşik bir yapıya sahiptir (lider, şef yardımcıları, tim komutanları, askerler). Türk mafyası, şiddet kullanma ve vergi toplama tekeline el atmış durumdadır ve feodal düzenin hukukunu, aşiret yasalarını geçerli kılar. Örgütlenmede akrabalık ve hemşehrilik bağları önemlidir.
* **Organize Suç Örgütlerinin Özellikleri:** Ekonomik kazanç amaçlı kurulurlar, suç işleme süreklilik arz eder, örgüt içi yaptırım sistemi ve şiddet kullanımı mevcuttur. Kamu ve özel sektöre nüfuz ederler, kara para aklarlar ve paravan firmalar kurarlar. Türkiye'deki örgütlerin çekirdek kadrosunu genellikle kan bağı olan kişiler oluşturur ve **"bölgesel yapıya" (hemşehricilik) özel önem verirler.**
* **İnsan Kaynakları ve Hemşehrilik:** Organize suç örgütleri insan kaynağını, kırsal kökenli, kentte tutunmaya çalışan ve güvendiği, sır saklayacağına inandığı akrabaları ve **hemşehrilerinden** oluşturur. Hemşehrilik nosyonuna dayanmak, risk ortamında bir zorunluluk olarak görülür.
* **Toplumsal ve Kültürel Temeller:** Örgüt üyeleri çoğunlukla kırsal kökenli olup, geleneksel kültür değerlerine sahiptir. Kırsal dayanışma örüntüleri (mekanik dayanışma) kentte yeniden üretilir. Örgütler yerel-toplumsal karakterlidir ve halkın değerleriyle uyumlu davranarak meşruiyet kazanmaya çalışırlar.
* **Devlet ve Yerel Yönetim İlişkileri:** Örgütler resmi güçlerle çatışmaktan kaçınır, aksine onlarla işbirliği içinde çalışmaya ikna ederler veya içlerine sızarlar. Devlet ve yerel yönetim ihalelerinde fırsatlar yakalar ve kamuoyunda yolsuzluk olgusunun aktif aktörleri olurlar.
* **Ampirik Analiz (Bulgular):** Emniyet Genel Müdürlüğü'nün 2003-2005 yılları arasında Ankara, Adana, İstanbul, İzmir, Kocaeli'de yapılan operasyon verileri kullanılarak 137 organize suç örgütü arasından seçilen 15 örgüt incelenmiştir. Tablo 1'deki "Muşlular Grubu" örneğinde, örgüt elemanlarının %84'ünün Muşlu olduğu görülmüştür. Tablo 2, 15 örgütün toplamında hemşehri olanların oranının yüksek olduğunu göstererek, araştırmanın temel hipotezi olan **"Organize Suç Örgütleri" ile "Hemşehrilik İlişkileri" arasında güçlü ve organik bir bağın olduğu** iddiasını ispatlamıştır. Görüşme yapılan örgüt liderleri de, örgütün temelini "kendi yörenden, bölgenden denenmiş insanlar"ın oluşturduğunu belirtmiştir.
**Sonuç ve Öneriler:**
Araştırma, organize suç örgütlerinin oluşumunda "hemşehrilik ilişkisi" arasında yapısal ve organik bir bağ olduğunu göstermiştir. Bu bağlamda, siyasetin temizlenmesi, hukukun üstünlüğünün sağlanması, kamu görevlilerinin gelir düzeylerinin artırılması, reel sektörü canlandıracak politikalar, kırdan kente göçün kontrol altına alınması ve siyasetin hemşerilik ilişkilerinin nüfuz alanı olmaktan çıkarılması gibi mücadele yöntemleri önerilmiştir.