YÜKSEKKAYA LAW OFFICE KÜTÜPHANE

HUKUK

Sivas Olayları Davası

"Sivas Olayları Davası - Toplu Savunma.pdf" başlıklı bu belge, 1993 Sivas Olayları Davası'nda sanık vekilleri tarafından hazırlanmış toplu savunmadır. Savunma metni, Nisan 1996'da İstanbul'da yayımlanmıştır ve 27 Eylül 1994 tarihli Esas Hakkında Savunmanın sunulmasını içermektedir.

**Genel Özet:**

Savunma, Sivas Olayları'nı, İslam'a ve kutsal değerlere yönelik saldırılara karşı Müslüman halkın kitlesel tepkisi olarak tanımlamaktadır. Olayın, emperyalist güçlerin ve yerli işbirlikçilerinin tertipleri sonucu oluştuğu öne sürülmektedir. Olayı sadece "irticanın gözünü kan bürümesi" veya "provokasyon" olarak yorumlamanın, olayın temelinde yatan sistemi ve yabancılaşmayı göz ardı eden eksik değerlendirmeler olduğu belirtilmektedir. Savunma, sanıkların yargılanma sürecindeki hukuki çarpıklıkları ele almakta ve davanın temelindeki **laiklik** kavramının Türkiye'deki yanlış yorum ve uygulamalarını sorgulamaktadır.

**Ana Bölümler ve Konular:**

* **TAKDİM (s. 9-11):** Sivas Olayları, "Şeytan Ayetleri" yazarı Aziz Nesin ve yönetimin İslam düşmanlığına karşı Müslüman halkın tepkisi olarak sunulur. Olayların planlı bir eylem olmadığı, ancak akabinde Başbağlar Köyü Katliamı gibi planlı olayların yaşandığı vurgulanır. Sanık avukatları, inançlı insanları ve düşüncelerini savunmak için bu toplu savunmayı hazırladıklarını belirtirler.
* **SİVAS OLAYLARI DAVASI ESAS HAKKINDA SAVUNMA (s. 12):** Savunmanın sunulduğu tarih 27 Eylül 1994 olarak belirtilmiştir.
* **SANIKLAR, MÜDAHİL AVUKATLAR ve SAVUNMA AVUKATLARI (s. 13-18):** Davada yargılanan 71 sanığın isimleri, müdahil avukatlar ve savunma avukatlarının (168 kişi) listeleri verilmiştir.
* **I - OLAYLARI HAZIRLAYAN SEBEPLER (s. 19-30):**
* Mevcut sorunların yöneticilerin ve aydınların halka yabancılaşması sonucu ortaya çıktığı ve ülkenin bir kriz halinde olduğu belirtilir.
* Olayların, yalnızca kışkırtıcı aydınlar ve basiretsiz bürokratlarla açıklanamayacağı, **sistem sorunu** olduğu vurgulanır.
* Osmanlı'nın son döneminden Cumhuriyet dönemine uzanan batıcı reformların ve **jakoben diktatörlük tarzının** eleştirisi yapılır (Harf Devrimi, Tevhid-i Tedrisat, Şapka Kanunu gibi uygulamalar).
* Takrir-i Sükun Kanunu ve İstiklal Mahkemeleri ile kurulan baskıcı rejim ve T.C.K.'nun 163. maddesi, Terörle Mücadele Kanunu gibi düzenlemeler ele alınır.
* **Laikliğin** "kutsal devlet-potansiyel suçlu halk" ikilemini derinleştirdiği, baskıcı iktidarların elinde bir silaha dönüştüğü iddia edilir (Başörtüsü yasağı, kurban derisi tartışmaları örnek verilir).
* Sivas Olayı'nın emperyalist güçlerin ve yerli işbirlikçilerinin bir **komplosu** ve **kışkırtması** olduğu tezi işlenir.
* **II - LAİKLİK (s. 31-39):**
* Sivas davasını "özel" bir konuma sokan unsurun "laiklik" kelimesi ve "laiklik yorumu" olduğu söylenir.
* Laiklik kavramının yeniden gözden geçirilmesi zorunluluğu dile getirilir.
* **Doğuşu ve Tarihi Gelişimi:** Kavramın Batı kaynaklı olduğu, Katolik Kilisesi'nin siyasi ve ekonomik gücüne karşı Reform hareketleri (Martin Luther) ve Burjuvazi sınıfının yükselişi sonucu ortaya çıktığı anlatılır.
* **Tanımı:** "Laik" kelimesinin kökeni (Yunanca "halk") ve siyasal anlamda kilisenin siyasal gücünün devletten ayrılması anlamına geldiği açıklanır.
* Batıdaki laiklik uygulamaları; ruhani alanın kiliseye bırakıldığı, devletin kilisenin faaliyetlerine müdahale etmediği ve kiliselerin siyasi mücadele yürütebildiği tespitiyle özetlenir.

**Notlar:**

* Savunma metninde Kur'an-ı Kerim'den ayetlere (Maide Suresi, 8. ve 42. Ayetler) yer verilmiştir.
* Belgenin sonuna, mahkemeye sunulan metinde yer almadığı halde, okuyucunun bilgisine sunulmak amacıyla DGM C. Başsavcılığı'nın "Düşünce Örneği", SHP katılma dilekçesi ve gerekçeli karar gibi ilaveler yapıldığı belirtilmiştir.