Veri Koruma Hukuku - Mehmet Bedii Kaya - Furkan Güven Taştan
Dokümanda yer alan "Veri Koruma Hukuku: Mevzuat & İçtihat" başlıklı çalışma, Dr. Mehmet Bedii KAYA ve Furkan Güven TAŞTAN tarafından veri koruma hukuku alanındaki kaynaklara pratik erişim amacıyla hazırlanmıştır.
**İçerik ana başlıkları şunlardır:**
* **6698 Kişisel Verilerin Korunması Kanunu** (KVKK)
* **Uluslararası Düzenlemeler:**
* OECD Özel Yaşamın Korunması ve Kişisel Verilerin Sınırötesi Akışına İlişkin Rehber İlkeler (1980)
* BM Bilgisayarla İşlenen Kişisel Veri Dosyalarına İlişkin Rehber İlkeler (1990)
* İnsan Hakları Evrensel Beyannamesinin İlgili Hükümleri (1948)
* Kişisel ve Siyasal Haklar Sözleşmesinin İlgili Hükümleri (1966)
* **Avrupa Konseyi Düzenlemeleri:**
* 108 No'lu Kişisel Verilerin Otomatik İşlemesi Karşısında Bireylerin Korunması Sözleşmesi (1981)
* 181 No'lu Ek Protokol - 2001
* İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesinin İlgili Hükümleri (1953)
* **Avrupa Birliği Düzenlemeleri:**
* 95/46/EC Sayılı Kişisel Verilerin İşlenmesi ve Serbest Dolaşımı Bakımından Bireylerin Korunmasına İlişkin Direktif
* 2000/C Avrupa Birliği Temel Haklar Şartının İlgili Hükümleri
* 2002/58/EC Sayılı Elektronik Haberleşme Sektöründe Kişisel Verilerin İşlenmesi ve Özel Hayatın Gizliliğinin Korunmasına İlişkin Direktif
* 2016 Avrupa Birliği Genel Veri Koruma Regülasyonu (GDPR)
* **Türkiye'deki Düzenlemeler:**
* Türkiye Cumhuriyeti 1982 Anayasasının İlgili Hükümleri
* 6698 Sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu
* Türk Medeni Kanunu, İş Kanunu, Bilgi Edinme Hakkı Kanunu, Türk Ceza Kanunu, Ceza Muhakemesi Kanunu, Türkiye İstatistik Kanunu, İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi Hakkında Kanun, Sosyal Güvenlik Kurumu Kanunu, Türk Borçlar Kanunu'nun ilgili hükümleri
* Elektronik Haberleşme Sektöründe Tüketici Hakları Yönetmeliği
* Elektronik Haberleşme Sektöründe Kişisel Verilerin İşlenmesi ve Gizliliğinin Korunması Hakkında Yönetmelik
* **Diğer Bazı Düzenlemeler:** Alman ve İsviçre Federal Veri Koruma Kanunları
* **İçtihatlar:** Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun "Unutulma Hakkı" Kararı (17.6.2015)
**Öne Çıkan Uluslararası Düzenlemelerden Bazı Temel İlkeler:**
1. **OECD Rehber İlkeleri (1980):** Kişisel verilerin toplanmasının sınırlandırılması, verinin amaca uygun, doğru ve güncel olması, amaç belirtme, kullanımın sınırlandırılması, güvenlik önlemleri, açıklık ve bireysel katılım (erişim ve itiraz hakkı) ve hesap verebilirlik (veri sorumlusunun sorumluluğu) ilkeleri. Ayrıca, sınırötesi akışların engellenmemesi ve uyumlaştırılması vurgulanmıştır.
2. **BM Rehber İlkeleri (1990):** Hukuka uygunluk ve dürüstlük, doğruluk, amaç belirtme, ilgili kişinin erişimi, ayrımcılık yasağı ve güvenlik ilkeleri. Ulusal güvenlik, kamu düzeni ve sağlığı gibi durumlar için istisna yetkisi tanınmıştır.
3. **Avrupa Konseyi 108 Sayılı Sözleşme (1981):** Temel amaç, gerçek kişilerin özel yaşam haklarını, otomatik işleme tabi tutulan kişisel verilere karşı korumaktır. Temel ilkeler arasında adil ve yasal yoldan elde etme/işleme, belirli meşru amaçlar, veri niteliği (uygunluk, yerindelik, aşırı olmama, doğruluk, güncellik), özel veri kategorilerine (ırk, siyasi görüş, sağlık, cinsel hayat vb.) uygun güvenceler sağlanmadan otomatik işleme yasağı, veri güvenliği ve ilgili kişinin ek güvenceleri (bilgi alma, düzeltme, sildirme) yer alır. Türkiye, bu sözleşmeyi imzalayan ilk ülkelerden biri olmasına rağmen, onay sürecini uzun süre sonra 2016'da tamamlamıştır.
Çalışma, bu mevzuat ve içtihat metinlerine kolay ve pratik bir şekilde erişim sağlamak amacıyla hazırlanmıştır. Editörler, kaynakların bütünlüğü, doğruluğu ve güncelliği konusunda taahhütte bulunmamaktadır.