YÜKSEKKAYA LAW OFFICE KÜTÜPHANE

Genel

Yirminci Yüzyılda Soykırım ve Katliamlar - Fadime Türkölmez, Hüseyin Türkan

Belge, "Yirminci Yüzyılda BM Güvenlik Konseyi Daimi Temsilcisi 5 Devletin İşlediği Soykırım ve Katliamlar" başlığını taşıyan, Fadime Türkölmez ve Hüseyin Türkan tarafından hazırlanan ve UHİM (Uluslararası Hak İhlalleri İzleme Merkezi) tarafından yayımlanan bir çalışmadır.

**Ana Tema:**
Çalışma, Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi'nin daimi temsilcisi olan beş devletin (ABD, İngiltere, Fransa, Çin ve Rusya) 20. yüzyılda gerçekleştirdiği işgal, katliam ve soykırım iddialarını incelemektedir. BM'nin kuruluş amacının aksine, bu beş gücün mutlak veto yetkilerini kullanarak uluslararası barışı tehdit eden eylemlerde bulunduğunu ve kendi çıkarları doğrultusunda diğer ülkelerin iç işlerine karıştığını, çatışma ortamları yarattığını ve silah satışı yaptığını savunmaktadır.

**İçerikte Yer Alan Konular ve İşlenen Örnekler:**

Çalışmanın ilk bölümlerinde detaylı olarak ele alınan konular ve özet bilgiler şunlardır:

* **ABD'nin Vietnam İşgali (1955-1973):** Fransa'nın eski sömürgesi olan Vietnam'ın, ABD tarafından 'komünist tehlike' ve 'domino etkisi' teorileriyle işgal edilmesi. İşgalin 3 milyondan fazla insanın ölümüne yol açtığı ve kullanılan kimyasallarla (Napalm, Agent Orange) bir soykırıma dönüştüğü iddia edilmektedir. ABD'nin amacının kalay, kurşun, kauçuk ve pirinç gibi doğal kaynakları kontrol etmek ve Çin'e karşı bir mesaj vermek olduğu belirtilmektedir. My Lai Katliamı gibi vahşet örneklerine ve sivil ölümlerinin yüksekliğine vurgu yapılmaktadır.
* **ABD'nin Guantanamo Toplama Kampı (2001-...):** 11 Eylül saldırılarının ardından ABD Başkanı George W. Bush'un emriyle, Küba'da uluslararası hukukun geçerli olmadığı bir bölge olarak kurulmuştur. ABD vatandaşları olmayan şüphelilerin 'Teröre Karşı Savaş' kapsamında tutulduğu, asgari insan haklarından mahrum bırakıldığı ve işkenceye maruz kaldığı iddia edilmektedir. Tutukluların 'yasadışı muharip' olarak tanımlanarak Cenevre Sözleşmesi kapsamından çıkarılmaya çalışıldığı belirtilmektedir. Sorgulamaların işkence yöntemleriyle (uykunun düzenlenmesi, fiziksel şiddet, 'Romeo Bloğu', 'ERF' - Ani Müdahale Kuvveti uygulamaları) yapıldığı ve itirafların zorla alındığı anlatılmaktadır.
* **ABD ve İngiltere'nin Afganistan İşgali (2001-...):** 11 Eylül'den sonra Usame Bin Ladin'i yakalamak ve demokrasi getirmek amacıyla başlatılan işgalin asıl nedenlerinin doğalgaz ve petrol boru hatları üzerindeki kontrol mücadelesi olduğu öne sürülmektedir. İşgal öncesindeki iç karışıklıkların ABD stratejisinin bir parçası olduğu, Taliban'ın ve Kuzey İttifakı'nın dış güçler tarafından kullanıldığı belirtilmiştir. Ahmed Şah Mesud ve Abdullah Azzam suikastlarının işgale zemin hazırladığına değinilmektedir.

**Diğer Konular:**

İçindekiler bölümünde adı geçen ancak özeti verilmeyen diğer başlıklar şunlardır: ABD'nin Guantanamo Toplama Kampı, ABD ve İngiltere'nin Irak İşgali, Fransa'nın Cezayir İşgali ve Soykırımı, Fransa'nın Tunus ve Çad'daki Sömürgeciliği, Fransa'nın Zemin Hazırladığı Ruanda Soykırımı, Fransa ve ABD'nin Libya İşgali, Rusya'nın Kırım Sürgünü, Rusya'nın Afganistan İşgali, Rusya'nın Çeçenistan İşgali ve Soykırımı, Çin'in Tibet İşgali, Çin'in Doğu Türkistan'da Sürdürdüğü Asimilasyon ve Soykırım, BM ve NATO'nun Göz Yumduğu Bosna-Hersek İşgali ve Srebrenica Soykırımı, ve Küresel Sistemin Yeni Stratejisi "Neoemperyalizm".

**Genel Değerlendirme:**
Çalışma, BM Daimi Temsilcisi beş devletin kendi çıkarları doğrultusunda uluslararası hukuku hiçe sayarak, işgal, katliam ve soykırım suçları işlediğini, bu eylemlerin cezasız kaldığını ve Türkiye Cumhuriyeti tarihindeki darbelere dahi etkileri olduğunu iddia ederek toplumsal farkındalık yaratmayı hedeflemektedir. Ayrıca bu devletlerin son dönemde "neo-emperyalizm" yöntemlerine yöneldiğini savunmaktadır.