Nafaka Hesaplama Aracı

Nafaka Nedir?

Nafaka, genellikle açılmış olan bir boşanma davasının başında yahut sonradan eklenen bir taleple karşı taraftan istenen, sadece aylık ödemeler şeklinde tahsil edilebilecek ve yalnızca mahkeme kararıyla hükmedilebilecek alacağa verilen isimdir.

Yoksulluk Nafakası Nedir?

Yoksulluk nafakası, boşanma davası sonunda yoksulluğa düşecek tarafa ödenecek nafakadır.

Yoksulluk nafakası, mahkemenin boşanma kararında kusursuz ya da karşı taraftan daha az kusurlu taraf lehine hükmedilir. Mahkeme, boşanma kararında tarafları eşit kusurlu bulmuş ise, yoksulluk nafakasına hükmedip hükmetmeme konusunda kararını, dosyanın kendi koşullarına göre belirleyecektir.

Yoksulluk nafakasına hak kazanmanın ikinci şartı, boşanmadan dolayı yoksulluğa düşmektir. Eşler, evlilik birliği içerisinde her iki eşin geliri ve görev/sorumluluk bölüşümü ile belli bir ekonomik yaşam seviyesine ulaşmışlardır. Boşanmanın gerçekleşmesinde kusurlu ya da daha çok kusurlu taraf yüzünden evlilik birliği son bulmuş, kusursuz yahut daha az kusurlu taraf, bu durumdan ekonomik olarak da olumsuz etkilenmiştir. İşte, kusurlu yahut daha ağır kusurlu eşten daha az gelire sahip olan veya hiç bir gelire sahip olmayan tarafın düştüğü bu ekonomik eksilmenin karşılanması için yoksulluk nafakası, dengeleyici bir etken oluşturmaktadır.

Yoksulluk Nafakasının Miktarı Nasıl Belirlenir?

Yoksulluk nafakası miktarının belirlenmesinde, bir çok etken rol oynamakta ve her dosyada uygulanabilecek tek bir formül bulunmamaktadır. Hiçbir evlilik, birbiri ile aynı koşullara sahip değildir. Bu nedenle hakim, her evliliğin kendi içerisindeki özel hallerini göz önüne alarak bir yoksulluk nafakası miktarı belirler. Bu hesaplamayı yaparken hakim, genel geçer ve her boşanma davasında geçerli olması gereken asgari koşulları da göz önünde bulundurur. Örneğin, 500,00 TL gibi bir yoksulluk nafakasına hükmetmez. Tüm davalarda az çok geçerli olacak bir alt sınır belirler. Hakimi nafakanın üst sınırını belirler iken bağlayan tek kural, yoksulluk nafakasını hak eden tarafı zenginleştirmeyecek ve bu nafakayı ödeyecek tarafın geçiminin sekteye uğramasına neden olmayacak bir denge tutturma zorunluğudur.

İştirak Nafakası Nedir?

İştirak nafakası, boşanma sonucunda müşterek çocukların yaşamlarını devam ettirmeleri için ödenmesi gereken nafakadır.

Hakim, boşanma davası sonucunda müşterek çocuk veya çocukların hangi tarafta kalacağına karar verir. Bu kararla birlikte, çocuğun velayeti bırakılan tarafa ödenmek üzere, çocuğun giderlerine diğer eşin katılmasını öngören, aylık olarak ödenen bir nafakaya hükmeder. İşte çocuğun giderlerine iştirak etme manasına gelen iştirak nafakasına bu şekilde hükmedilir.

İştirak Nafakası Miktarı Nasıl Belirlenir?

İştirak nafakasının belirlenmesinde 2 etken önemlidir. Birincisi çocuğun giderleri, ikincisi ise eşlerin gelirleridir.

Çocuğun yahut çocukların giderleri; eğitim, yemek, yol, kıyafet, sosyal giderleri gibi bir çok kalemleri kapsar. Hakim, çocuğun menfaatini her zaman gözetmek zorunda olduğundan, her çocuk için bu kalemleri belirlemek amacıyla tüm araştırmaları kendiliğinden yapabilir, bu konuda tarafların sunduğu belgeler yahut beyanları göz önüne alsa da hakim, bu beyanlarla bağlı değildir.

Çocuğun giderleri belirlendikten sonra, eşlerin gelirlerini belirleyen hakim, tarafların gelirlerine göre çocuğun aylık ortalama giderine ne kadar katılabileceklerini göz önüne alarak, velayeti kendisine verilmeyen eşin ödemesi gereken iştirak nafakasını tespit eder. Burada da asgari bir rakam belirlenmesi uygundur. Çünkü, fiili (hastalık, engelli olma, akıl sağlığı yerinde olmama durumu gibi) yahut hukuki (tutuklu, hükümlü olma gibi) engel yoksa, çalışmayan eş için de çocuk için ödenmesi gereken bir iştirak nafakasına hükmedilebilir. Çünkü çocuk, her şeyden önce bir sorumluluktur ve keyfi çalışmama gibi nedenlerle çocuğun ekonomik durumunun tehlikeye atılmasına hakimin izin vermesi mümkün değildir.

Tedbir Nafakası Nedir?

Tedbir nafakası, bağımsız açılan nafaka davaları yahut nafaka talepli boşanma davalarında, dava devam eder iken hükmedilen nafakalar için kullanılan hukuki bir tabirdir.

Genelde boşanma davalarında hükmedilen tedbir nafakası, teknik olarak dava sonunda ancak hüküm ifade edebilecek olan iştirak ve/veya yoksulluk nafakasının ikamesi olarak, dava devam eder iken hükmedilen bir nafaka türüdür.

Örneğin, boşanma davası sürecinde çocuk kendisinde olan eş, çocuğun giderlerine katılması için diğer eşten aylık bir ödeme talep edebilir. Aynı şekilde, boşanmada kusursuz yahut az kusurlu olduğunu düşünen eş, dava sürecince ekonomik anlamda yoksulluğa düşeceği yahut düştüğü gerekçesiyle tedbir nafakası adı altında aylık bir ödemeyi karşı taraftan talep edebilir.

Gerek iştirak gerekse de yoksulluk nafakaları, ancak dava sonunda ve karar kesinleştiğinde hüküm ifade edeceğinden, dava süreci boyunca yoksulluğa düşen eş tarafından yahut çocuğun mağdur olmasının önüne geçilmesi için başvurulan tedbir nafakasının, normal bir boşanma davasının en az 3 yıl sürdüğü göz önüne alındığında, büyük bir öneme sahip olduğunu söyleyebiliriz.

Yukarıda iştirak ve yoksulluk nafakasında belirlenen usullere göre hesaplanan tedbir nafakası, dava süreci devam ettiğinden ve delillerin toplanması uzun bir zaman aldığından, dava sonunda hükmedilen nafakalara göre daha az hükmedilmektedir. Yani mahkemeler tedbir nafakasında, kesinleşme sonrası anlam kazanabilen nafakalara göre daha tedbirli yaklaşmaktadırlar.