

İDDİANAME DEĞERLENDİRME SONRASI AÇILIŞ NE DEMEK?
İddianamenin ne olduğu, ne anlama geldiği, iddianame gelirse ne yapılması gerektiği gibi konularda diğer makalelerimizde bahsetmiştik.
E-Devlet uygulamasında ya da UYAP'ta "iddianame değerlendirme sonrası açılış" şeklinde bir uyarı gören insanların, haklı olarak bunun ne anlama geldiğini bilmediklerinden, bu kavramı öğrenmek istemeleri gayet doğaldır.
Savcılık makamı, soruşturmayı sonuçlandırıp, bir suç işleme şüphesi sonucuna varmış ise, tüm soruşturmanın bir özeti mahiyetindeki iddianameyi yazar ve görevli ve yetkili mahkemeye sunar. Bu aşamadan sonra soruşturma kural olarak tamamlanmış demektir (CMK md. 2/1-e).
Ceza mahkemesi, kendisine gelen iddianame üzerine bir inceleme yapar. Bu inceleme neticesinde ceza mahkemesi 2 türlü karar verebilir. Mahkeme; iddianameyi CMK md. 170. maddeye göre inceler ve sonra ya iddianameyi kabul eder (CMK md. 175) ya da bir eksiklik görür yahut başka yönlerden (CMK md. 174/1-b,c,d) iddianamede kanuna aykırılık bulursa, iddianameyi iade eder. Unutulmamalıdır ki mahkeme, iddianameyi iade kararını, iddianamenin ve soruşturma evrakının kendisine verildiği tarihten itibaren 15 gün içerisinde vermek zorundadır, aksi takdirde iddianameyi kabul etmiş sayılır (CMK md. 174/1,3).
İddianamenin kabulü ile kamu davası açılmış olur (CMK md. 175/1) ve kovuşturma evresi başlar (CMK md. 175/1, CMK md. 2/1-f). Mahkeme iddianamenin kabulünden sonra duruşma günü belirler, ilgili kişileri duruşmaya çağırır (CMK md. 175/2), iddianameyi sanık veya sanıklara tebliğ eder (CMK md. 176).
İddianamenin kabul kararından sonra yapılan bu işlemler, "Tensip Zaptı" denilen bir tutanakla tespit ve takdir edilir.
Dolayısıyla eğer E-Devlet üzerinden ya da UYAP'ta "iddianame değerlendirme sonrası açılış" ikazını yahut evrakını görürseniz, bilin ki tarafı olduğunuz soruşturma sonlanmış, ceza mahkemesi iddianameyi kabul etmiş, soruşturma bitmiş, kovuşturma (yargılama) aşaması başlamıştır.
Unutmayın ki kovuşturma (yargılama) aşaması, soruşturma aşamasından bir yandan hem da rahat hem de daha önemli bir aşamadır. Savcının tek taraflı ve tüm işlemlere hükmeden yetkisi, kovuşturma aşamasında bulunmamaktadır ve tüm yetki mahkemeye / hakime geçmiş durumdadır. Savcı, bu aşamada sadece "iddiamakamı" olarak ceza davasında yer alır ve savunma makamı gibi hakimden karar almadan hiçbir (örneğin soruşturmada gecikmesinde sakınca bulunan hallerde yapılabileceği işler gibi) işlem yapabilme yetkisine sahip değildir.
