KİŞİSEL VERİLERDE HAKİMİYET UNSURU VE BERAAT NEDENİ
Bayram Yüksekkaya


KİŞİSEL VERİLERDE HAKİMİYET UNSURU VE BERAAT NEDENİ
0 Yorum
26
11-09-2025

18. YY'dan bu yana dünyada en önemli / pahalı kaynak olarak eğer petrolü baz alırsak, günümüzün petrol kaynakları "kişisel veriler"dir demek, yanlış olmayacaktır. Giderek önemini artıran sanal dünyada; reklam, satış, pazarlama gibi ticaret hayatının temelini oluşturan bu unsurlardan en büyük kazanımı sağlamanın birinci şartı, en doğru kişiye en doğru reklamı ve/veya ürünü göstermek, potansiyel müşterilere ulaşmak ve böylece daha çok satış gerçekleştirmek ve umulan en yüksek kârlılığa ulaşmaktır.

Kişisel verilerin önemi bakımından yukarıda işin sadece bir yönü belirtilmiştir. Bir çok suçun (özellikle dolandırıcılık vs. gibi ticari suçların) işlenmesinde de kişisel verileri ele geçirmek, suçu işlemek konusunda büyük kolaylık sağlamaktadır.

Kişisel verilerin önemini kısaca bu şekilde açıkladıktan sonra konumuza gelir isek, kişisel verilerin korunması için bir çok hukuki düzenlemeler yapılmış ancak bu hassasiyet "her kişisel veriye ulaşmak suçtur" gibi bir anlayışı da beraberinde de getirmiştir. 

Kişisel veriler ile ilgili işlenebilecek en önemli suçlardan biri, kişisel verileri hukuka aykırı yollarla ele geçirmektir. Genellikle sorunlar buradan kaynaklanmaktadır. Kişisel veri, bir kişinin hakimiyeti altında bulunan ve sadece paylaşmak istediği kişiler ile paylaşabileceği veri/bilgi anlamına gelmektedir. Sosyal medya hesabında telefon numarasını paylaşan birinin, telefon numarasını buradan öğrenen birine "kişisel verim olan telefon numaramı ben vermedim, rızam dışı ele geçirmiş" diyebilmesi mümkün değildir ama inanması güç olsa da bugün kişisel verilere dair açılan soruşturmalar ve hatta yargılamaların çoğu, bu tip mantığa aykırı iddialardan oluşmaktadır. 

Hukuk tarafından korunan kişisel veri, kişinin kendi hakimiyeti altında olan ve hiçbir kamusal alanda paylaşımda bulunmadığı veridir ve bu veri kişinin rızası dışında üçüncü bir kişinin eline "hukuka aykırı bir şekilde" geçer ise, suç oluşur. 

Örneğin bir kişinin ikametgah adresi, o kişinin kişisel verisidir. Ancak, kendisine gönderilen bir gönderi üzerinde isim ve soy isminin altında adresinin yazılı olduğu bir posta ya da kargo gönderisini görevi gereği gören kişinin bu bilgiyi öğrenmesi, kişisel verinin hukuka aykırı olarak ele geçirilmesi suçuna vücut vermez. Hatta bir kargo görevlisinin, çalıştığı kargo şirketinin veri tabanını kullanarak, sisteme girip isim, soy isim ile bir kişinin adresini sorgulatması ve bunun sonucunda bu kişinin adresini öğrenmesi, kişisel verilerin hukuka aykırı olarak ele geçirilmesi suçuna vücut vermeyecektir. Çünkü sistemde yer alan bu bilgi, bu bilginin sahibi olan kişinin kendi hakimiyeti altında olan bir bilgi değildir ve bir gönderi alımı-gönderimi nedeniyle aracı kurumlarla paylaşılmış yahut da paylaşımına izin verilmiştir. İnternet üzerinden bir sipariş verdiğinizde, ürünün teslimi için verdiğiniz adresiniz, hem ürünü satın aldığınız yer, hem de satıcının size bu ürünü yollamak için kullanacağı kargo şirketi ile paylaşılacağını bilmemeniz mümkün olmayıp, bu bilgilerin hem satıcı hem de aracı (kargo firması gibi) kurumlar tarafından kayıt altına alacağını da bilmeyen yoktur. Bu nedenle, bu gibi kurumlardaki bilgileriniz, sizin hakimiyetinizde olmayan ve paylaşılan bilgiler olmanız nedeniyle, gerek satıcı gerekse de aracı (kargo) kurumlarda bulunan kişilerin bu bilgileri öğrenmeleri, kişisel verilerin hukuka aykırı olarak ele geçirilmesi suçuna vücut vermez. 

Yargıtay da aynı görüştedir:

"kamu kurumlarında görev yapan ve görev yaptıkları kuruma ait bilişim sistemindeki kişisel verilere hizmet gereği erişme yetkisi verilen kişilerin; görevlerinin kapsamına ve niteliğine göre hizmetin yerine getirilmesi ile hiçbir ilgisi bulunmadığı hâlde, merak, beğeni vb. saikler ya da farklı amaçlarla, sistemde yer alan kişisel verileri sorgulamak ve bu verilere salt duyu organları aracılığıyla vakıf olmaktan ibaret eylemlerinin, 5237 sayılı Kanun kapsamında suç oluşturmayacağı" (Yargıtay 12. CD, 2025/361 E., 2025/5540 K.; kararın tamamı için TIKLAYIN).

Aynı kararda Yargıtay, diğer bazı kararlarına da atıf yaparak, kişisel verilerin hukuka aykırı olarak ele geçirilmesi suçunun oluşabilmesi için failin; bu verileri ele geçirmek için özel bir çaba sarf edip etmediği, hukuka aykırılık bilinciyle hareket edip etmediği, hukuka aykırı bir amacının olup olmadığı gibi hususların da araştırılması ve ulaşılan neticenin olumsuz olması gerektiğini vurgulamıştır.

Yukarıda verdiğimiz örneğe döner isek, eğer bir kişinin kişisel verisine ulaşmak için, o kişinin kargo firmasında kayıtlı adresine, TC kimlik numarasına vs. ulaşmak için özel bir çaba ile hareket eden ve satıcı iş yeri veya kargo firmasında çalışmayan üçüncü bir kişinin girişimi, kişisel verilere hukuka aykırı olarak ele geçirme suçuna vücut verebilecektir.

Dikkat edilmesi gereken konu, burada tartışılan suçun "kişisel verileri hukuka aykırı olarak ele geçirmek" suçu olduğudur. Zira, kişisel verileri hukuka aykırı olarak ele geçirmek ayrı bir suçtur, kişisel verileri sahibinin rızası dışında başkasına vermek, yaymak; ayrı bir suçtur. Failin, hukuka uygun yollarla elde etmiş olsa dahi kişisel veri sayılan bilgileri, sahibinin rızası dışında paylaşması, şartları dahilinde zaten suç olarak nitelendirilecektir.

Sonuç olarak; kişisel veri mahiyetinde olan bilgilerin, herhangi bir hukuka aykırı saikle hareket etmeden, özel bir çaba harcamadan, sahip olunan konum (iş vs.) nedeniyle ekstra bir girişime gerek olmadan öğrenilmesi, kişisel verilerin hukuka aykırı ele geçirilmesi suçuna vücut vermeyecek olup, bu yönde açılan bir kamu davasında bu durumun bir beraat nedeni olduğunu, yukarıda aktarmış olduğumuz Yargıtay kararı ve bu kararda atıf yapılan diğer kararlar ile bu hususun tespit ve takdir edildiğini söylemek, mümkündür.


 

Bayram Yüksekkaya
Site Etiketleri: Adana Ceza Avukatı Adana Boşanma Avukatı Adana Avukat Adana Ağır Ceza Avukatı Ceza Avukatı Adana Avukat Boşanma Avukatı Ağır Ceza Avukatı Adana Ceza Avukatı Adana Ağır Ceza Avukatı

BENZER KONULAR

Adli Sicil Kaydı ve Arşiv Kaydı Silinir Mi?

Aile Konut Şerhi

ANLAŞMALI BOŞANMA VE BOŞANMA PROTOKOLÜ

ATATÜRK ALEYHİNE SUÇLAR

BOŞANMA DAVALARINDA MADDİ VE MANEVİ TAZMİNAT

BOŞANMA DAVASI

GÖREVİ YAPTIRMAMAK İÇİN DİRENME SUÇU

7406 SAYILI KANUN İLE TCK'DA VE BİR KISIM KANUNLARDA YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER

İŞLENEMEZ SUÇ

MEŞRU SAVUNMA

ORGANİZE SUÇLULUK

SUÇUN DEREBEYLERİ

CEZA AVUKATININ YOL HARİTASI

KASTEN ÖLDÜRMEYE TEŞEBBÜS SUÇU

SUÇA YARDIM ETME

TCK MD 1 - CEZA KANUNUNUN AMACI

TCK MADDE 267 İFTİRA SUÇU

YAĞMA (GASP) SUÇU

UYUŞTURUCU VE UYARICI MADDE TİCARETİ YAPMA SUÇU

TEFECİLİK SUÇU ÜZERİNE

HİÇ KİMSE KONUŞMAYA ZORLANAMAZ!

CEZA KANUNLARINI BİLMEMEK MAZERET DEĞİLDİR

BOŞANMA DAVALARINDA CİNSEL KUSUR İDDİALARI

KISITLAMA KARARI VE AVUKATIN HAKLARI

CEZA YARGILAMASINDA SONRADAN DEĞİŞEN - ÇELİŞEN İFADE

YARGITAY KURAL OLARAK MADDİ VAKIA DENETİMİ YAPAMAZ

SUÇ İŞLEMEK AMACIYLA ÖRGÜT KURMA SUÇLARINDA HİYERARŞİ VE İSPAT SORUNU BİR KARAR İNCELEMESİ

TERK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI

EVLİLİKTE ÇOCUĞU KORUMAK İÇİN TEHDİT - BOŞANMA

HUKUKUN YASAKLADIĞI PUSULA: SUÇ YOLU (ITER CRIMINIS)

KASTEN ÖLDÜRME SUÇLARINDA TAHRİK

CEZA SORUŞTURMASI VE YARGILAMASINDA AVUKATIN YERİ VE ZORUNLU-İSTEĞE BAĞLI MÜDAFİLİK

KATALOG SUÇ GEREKÇESİYLE TUTUKLAMA VE ANAYASA'YA AYKIRILIK SORUNU

EŞ TAKİBİ - DEDEKTİFLİK VE HUKUKİ DURUM

KÖTÜ MUAMELE SUÇU (TCK M. 232/1. F.)

POŞETTE PARMAK İZİ ÇIKMASI CEZALANDIRMAK İÇİN TEK BAŞINA YETERLİ DEĞİLDİR

6284 SAYILI KANUN: SOMUT DELİLİN HİÇE SAYILMASI VE ÇÖZÜM

POSTMODERN ENGİZİSYON KURALI: KADININ BEYANI ESASTIR!

CİNSEL SUÇLARDA İFTİRALAR VE SAVUNMANIN HUKUKSAL GÜCÜ

CEZA YARGILAMASININ AMACI: MADDİ GERÇEĞİ ORTAYA ÇIKARMAK

HUKUKA AYKIRI ESAS HAKKINDA MÜTALAA SORUNU

YARGITAY KARARLARI PENCERESİNDEN "SUÇ İŞLEMEYE TAHRİK" SUÇU

SUSMA HAKKINI KULLANMAK ve SUÇU İNKAR ETME ALEYHE YORUMLANAMAZ

TÜRK CEZA KANUNU'NA GÖRE HIRSIZLIK SUÇU: TANIMI, CEZASI VE İSTİSNALAR

YARGITAY'A GÖRE "YAĞMA SUÇU"

BOŞANMA HUKUKUNDA "EYLEMLİ / FİİLİ AYRILIK" KAVRAMI

ZİNCİRLEME UYUŞTURUCU TİCARETİ SUÇUNDA ETKİN PİŞMANLIK

TİK TOK PAYLAŞIMLARI VE BOŞANMA

CEZA DAVALARININ VAZGEÇİLMEZ UNSURU: TANIK

SUÇ İŞLEMEK AMACIYLA ÖRGÜT KURMA SUÇUNDA KAST

KARŞI CİNSLE YANAK YANAĞA FOTOĞRAF ÇEKTİRMEK - BOŞANMA

KİŞİSEL VERİLERDE HAKİMİYET UNSURU VE BERAAT NEDENİ